انواع ترمومتر یکی از مهم ترین دماسنج ها هستند که با آن میزان گرمی و سردی دما را اندازه می‌گیرند. یک ترمومتر دارای دو جزء مهم است؛ یکی از آنها سنسور دما می‌باشد. جزء مهم بعدی مکانیسم تبدیل این تغییر به یک مقدار عددی است. مانند مقیاس قابل توجهی که بر روی دماسنج جیوه ای در شیشه چاپ می‌شود یا بازخوانی عدد دیجیتال در یک مدل مادون قرمز از جمله مواردی است که می‌توان بعد از تغییر کردن دما، عدد آن را خواند. کاربرد دماسنج ها اغلب برای نظارت بر فرایندها در فناوری و صنعت بوده و همچنین در هواشناسی، پزشکی و مطالعات علمی نیز استفاده می‌شوند.
ترمومتر چیست
در صنایع مختلف اندازه گیری یک دما از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. برای اندازه گیری دما باید از وسیله های مخصوص آن استفاده کنیم. ترمومترها دارای انواع مختلفی هستند و هر کدام برای یک کاری، کاربرد دارند. انواع ترمومتر حرارت را نیز اندازه می‌گیرند.
دماسنج ها در طیف های گسترده‌ای کاربرد دارند. دماسنج های تجربی بر اساس اصول متعددی بنا شده اند. تعدادی از این ایده ها بر اساس رابطه اساسی بین حالت یک ماده مناسب و دمای آن است. فقط چند ماده که به آنها مواد دماسنجی گفته می‌شود، برای این عملکرد مناسب هستند. از طرف دیگر، دماسنج رادیومتری فقط کمی تحت تأثیر اتصالات سازنده مواد قرار می گیرد. به این ترتیب، دماسنجی رادیومتری را می توان جهانی در نظر گرفت. به این دلیل است که اساساً مبتنی بر جهانی بودن تعادل ترمودینامیکی است و دارای ویژگی جهانی انتشار تشعشعات جسم سیاه است.
در ادامه به معرفی کاربردی ترین انواع ترمومتر می‌پردازیم:
کاربردی ترین انواع ترمومتر
کاربردی ترین انواع ترمومترترمومتر ها دارای انواع مختلفی هستند که هرکدام در صنایع خاصی استفاده می‌شوند و برای اندازه گیری محدوده دمایی خاص از هرکدام استفاده می‌شود. از میان انواع ترمومتر کاربردی ترین های آنان شامل موارد زیر است:
ترموکوپل و انواع آن
ترموکوپل از پر استفاده ترین انواع ترمومتر هستند که از دو فلز مختلف ساخته می‌شوند. هنگامی که دما افزایش می‌یابد، فلزات در هم پیچیده می‌شوند و با سرعت های مختلف، منبسط می شوند. دو فلز در این دماسنج ها نیز به طول های مختلف منبسط می‌شوند. در نتیجه، نوار دو فلزی با ضریب انبساط حرارتی کمتر به یک طرف خم می شود یا سیم پیچ می‌شود.
هنگامی که نوار دو فلزی ارتعاش پیدا میکند، نشانگر را در یک مقیاس کالیبره شده منحرف کرده و اجازه میدهد دما را تعیین کند. دماسنج های دو فلزی ترموکوپل بادوام، کم هزینه و نصب و استفاده آسانی دارند. این ابزار دمای اندازه گیری شده را نشان میدهد. معمولاً با استفاده از این دماسنج ها دمای تا 2800 کلوین اندازه گیری می‌شود. دماسنج ترموکوپل اتصال حرارتی نام دیگر دماسنج ترموکوپل است.
ترموکوپل
ترمومتر مادون قرمز و کاربرد آن
کاربرد اصلی ترمومترهای مادون قرمز در اندازه گیری دمای یک سوژه از فاصله دور است. این دستگاه در شرایطی که رسیدن به جسم برای ثبت دما دشوار می‌باشد، مفید است. به عنوان مثال، دماسنج مادون قرمز می‌تواند هنگام اندازه گیری دمای واحدهای تهویه مطبوع که اغلب دور از دسترس هستند، مفید باشد. همچنین میتوانید از دماسنج مادون قرمز برای نظارت بر عملکرد سیستم های خنک کننده موتور یا شناسایی نقاط داغ در سیستم های الکتریکی و پانل های با دسترسی محدود استفاده کنید.
اندازه گیری دما از راه دور مزایای خود را دارد. همه دماها را نمی توان با تماس مستقیم با آن اندازه گیری کرد. یکی از این نمونه ها آتش سوزی ساختمان است. آتش نشانان اغلب از این دماسنج برای شناسایی نقاط داغ در صورت آتش سوزی استفاده می‌کنند. این دستگاه ها آنها را قادر می‌سازد تا بدون به خطر انداختن جان خود به نتایج دقیقی دست یابند.
یکی دیگر از کاربردهای ترمومتر های غیر تماسی در نظارت بر تجهیزات صنعتی مانند بویلرها، کوره ها و لوله های فرایندی با دمای بالا می باشد. با استفاده از این دستگاه‌های دستی، کارگران می‌توانند به راحتی سطوح این سیستم‌ها را برای دمای بالا و بدون تماس مستقیم بررسی کنند.
جهت مشاهده و خرید انواع ترموسوئیچ میتوانید به صفحه بایگانی های ترموسوئیچ مراجعه کنید.
ترمومتر مادون قرمز
ترمومتر الکلی پر استفاده ترین انواع ترمومتر
دماسنج الکلی از انواع ترمومتر است که از انبساط و انقباض الکل در پاسخ به تغییرات دما برای اندازه گیری دما استفاده میکند. بسته به محیطی که دماسنج در آن مورد استفاده قرار می‌گیرد، می‌توان از تعدادی الکل مختلف استفاده کرد که اتانول یکی از رایج ترین آنهاست. این نوع دماسنج بسیار محبوب است؛ زیرا بر خلاف دماسنج های شیشه ای – جیوه ای غیر سمی است و در صورت خراب شدن دماسنج، محتویات آن تهدیدی برای سلامت انسان یا محیط زیست نخواهد بود.
از آنجایی که الکل ها شفاف هستند، معمولاً یک رنگ به الکل مورد استفاده در ترمومتر اضافه می‌شود. قرمز یک انتخاب رایج برای رنگ است، اگرچه ممکن است از رنگ‌های دیگری نیز استفاده شود و قسمت پشتی دماسنج معمولاً رنگی است. دلیل آن کنتراستی است که ایجاد میکند تا منیسک مایع به وضوح قابل مشاهده باشد و امکان خوانش دقیق دما را فراهم کند. ترمومتر الکلی ممکن است در محفظه ای قرار گیرد که از آن در برابر ضربه و نوسانات دمایی محافظت میکند و کار با آن را آسان تر میکند.
ترمومتر الکلی
ترمومتر جیوه ای
ابتدایی ترین انواع ترمومتر ها مربوط به دماسنج های جیوه ای هستند که از گذشته تا به امروز تنها راه نظارت بر دمای بدن بودند. آنها دقیق ترین انواع ترمومتر غیر دیجیتال هستند و مانند دماسنج های دیجیتال مورد استفاده قرار می‌گیرند. از سوی دیگر، این دماسنج ها از باتری استفاده نمی‌کنند و مدار الکتریکی یا نمایشگر ندارند. دماسنج های جیوه‌ای از یک لوله شیشه‌ای با طیف وسیعی از خوانش دما تشکیل شده‌اند. یک انتهای لیوان با جیوه به شکل مایع پر شده است.
وقتی این دماسنج را زیر زبان خود قرار می‌دهیم، مطابق با دمای بدن ما شروع به افزایش میکند. هنگامی که جیوه تا یک زمانی زیر زبان باقی بماند، دمای مناسب بدن را نشان میدهد. از سوی دیگر، ترمومتر های جیوه ای به دلیل نگرانی های ایمنی (مسمومیت با جیوه) اغلب استفاده نمی‌شوند و در چندین کشور ممنوع شده است.
ترمومتر جیوه‌ای
نتیجه
در این مقاله درباره پرکاربرد ترین انواع ترمومتر با شما صحبت کردیم و دانستیم که آنها کدامند و کاربردهای هرکدام چیست. برای مشاوره و راهنمایی جهت خرید انواع ترمومتر های الکترونیکی با کاشناسان قطعات الکترونیکی الکتروهایپر تماس حاصل نمایید.
تلفن تماس: 05137052400 – 09305555903
قطعات الکترونیکی الکتروهایپر
سوالات متداول
- انواع ترمومتر عقربه‌ای کدامند؟
بهترین انواع ترمومتر عقربه‌ای شامل 2 نوع Bimetal و Actuated هستند.
- ترموکوپل ترمومتر تماسی هست یا غیر تماسی؟
ترموکوپل از انواع ترمومتر های تماسی است که در مجاورت شعله و جسمی که می‌خواهیم دمای آن را اندازه گیری می‌کنیم قرار می‌گیرد.
