تفاوت چیپ DOB و COB را بطور کامل بدانید

چیپ‌هایی که این روزها برای لامپ‌ها استفاده می‌شوند انواع مختلفی دارند. دو نوع از این چیپ‌ها COB و DOB هستند که وجوه تمایز زیادی دارند. نسل جدید لامپ‌های LED هنوز در بازار پای خود را محکم نکرده‌اند اما با اندکی بررسی متوجه می‌شویم که هرکدام به چه میزان می‌توانند روی مصرف برق تاثیر بگذارند. به طور کلی لامپ‌های LED کم‌مصرف هستند اما در میان لامپ‌های کم‌مصرف نیز نکاتی وجود دارند که هنگام خرید باید آن‌ها را بدانید. تفاوت چیپ DOB و COB موردی است که تعریف آن نیاز به توضیح طولانی دارد.

در ادامه با ما همراه باشید تا تفاوت این 2 چیپ را بطور کامل بررسی کنیم.

معرفی چیپ DOB و بیان تفاوت چیپ DOB و COB

چیپ‌های DOB یا به عبارت کامل Driver On Board از انواع جدید تکنولوژی لامپ‌های LED هستند درایور متفاوتی نسبت به LEDهای سابق دارند.

لامپ‌های LED معمولا با برق شهری و متناوب نمی‌توانند به درستی کار کنند و برای اینکه بتوانند نور خود را تامین کنند باید جریان متناوب به جریان مستقیم تبدیل شود. تبدیلی که گفتیم را درایور این لامپ‌ها انجام می‌دهد.

به عبارت دیگر، درایور جریان متناوب برق شهری را به جریان مستقیم تبدیل می‌کند که باعث روشن شدن این لامپ‌ها می‌شود. مبدل‌ها باید جایی در کنار لامپ قرار بگیرند و معمولا باید برای جای اشغال شده تدبیر صورت بگیرد.

چیپ DOB همان درایو روی بورد است این مشکل را برطرف کرده است و درایوی که قبلاخارج از لامپ بود را روی خود نصب دارد. . تفاوت چیپ DOB و COB باید در مقیاس بزرگ بررسی شود که در ادامه با بررسی مزایا و معایب هرکدام تفاوت این دو چیپ را بهتر می‌فهمیم.

چیپ‌های DOB به دو دسته تک‌پله و چندپله‌ای تقسیم می‌شوند. اگر نوع تک‌پله‌ای را انتخاب کنید جریان برق به صورت پالس‌های مربعی از ورودی کشیده می‌شوند. تک‌پله‌ای‌ها قیمت مناسب‌تری دارند و چندان پیچیده نیستند اما در کنار آن باید اشاره کنیم که نور این چیپ‌های تک‌پله کمتر از انواع چندپله‌ای آن‌هاست. به همین دلیل منازل بزرگ یا صنایعی که به نور زیاد نیاز دارند کاندیدهای خوبی برای این لامپ‌ها نیستند.

چیپ‌های چندپله‌ای با جریانی وارد می‌شوند که حالت موج سینوسی دارد. همین امر نور این چیپ‌ها را چند برابر می‌کند و دیگر مشخصات الکتریکی آن‌ها را نیز به میزان قابل توجهی بهبود می‌بخشد. قیمت نوع چندپله‌ای بیش‌تر از تک‌پله‌ای است اما این قیمت کاملا ارزش هزینه‌کردن را دارد. در تفاوت چیپ DOB و COB باید گفت که چیپ های COB تنها یک نوع هستند و تک پله و چند پله‌ای نیستند.

مزایای چیپ‌های DOB

چیپ‌های DOB نیازی به مبدل‌های خارجی ندارند و لازم نیست برای آن‌ها درایور دیگری در نظر گرفته‌شود. به همین دلیل این چیپ‌ها بصرفه هستند و نور بهتری نسبت به LEDهای سابق از خود ساطع می‌کنند.

اگر بتوانید این لامپ‌ها را در محیطی خشک و با دمای مناسب نگهداری کنید، این چیپ‌ها به مدت طولانی برای شما کار خواهند کرد. دلیل این امر نیز تعداد قطعات نصب‌شده روی این برد بوده که نسبت به لامپ‌های قدیمی کمتر است.

هنگامی که برای خرید چیپ DOB به فروشگاه مراجعه می‌کنید درمی‌یابید که این لامپ‌ها در شکل‌های مختلفی ساخته شده‌اند. و تفاوت چیپ DOB و COB و اندازه و شکل های آن ها نیز مشهود است.

حالت دایره‌ای، مربعی و مستطیلی که در قالب‌های ساخت آن استفاده می‌شود امکان استفاده در هر مکان و فریمی را به شما می‌دهد. فریم‌های موجود در بازار برای کاربردهای مختلفی ساخته می‌شوند.

مثلا برای مکان‌هایی که نیاز به نور فوکوس دارند می‌توانید از فریم‌های نمایشگاهی استفاده کنید یا محیط‌هایی که پخش نور را ملاک روشنایی قرار می‌دهند می‌بایست فریم پخش‌کننده خریداری کنند. در هر کاربردی که بخواهید می‌توان از این چیپ‌ها استفاده نمود و دغدغه‌ای بابت اندازه آن‌ها نداشت.

کاربرد چیپ DOB

به دلایلی که ذکر کردیم لامپ‌های DOB می‌توانند برای برخی محیط‌ها پرکاربرد و برای برخی دیگر بلااستفاده باشند. مثلا سالن‌ها یا منازل بسیار بزرگ که نیاز به نور فراوان دارند احتمالا گزینه خوبی برای این لامپ‌ها نبوده و نور چیپ‌های DOB زیاد پاسخگوی این مکان‌ها نیستند.

از طرفی دیگر محیط‌ های شرجی با بارش مستقیم باران یا حمام‌ها نمی‌توانند از این چیپ‌ها استفاده کنند. به این دلیل که رطوبت و برخورد مستقیم آب به برد فلزی اطراف لامپ برخورد می‌کند و همین باعث بوجود آمدن اتصالی در آن خواهد شد. اگر می‌خواهید در حمام از DOBها استفاده کنید حتما حبابی را برای اطراف لامپ در نظر بگیرید که علاوه بر داشتن تهویه مناسب پاشش آب مستقیم به لامپ را نیز کنترل کند.

بیشتر بخوانید: قیمت و نحوه خرید چیپ DOB در مشهد

معایب چیپ‌های DOB

از آنجایی که درایور این چیپ‌ها دقیقا روی خود برد قرار گرفته است و به دلیل اینکه برد، فلزی و رسانا ساخته می‌شود احتمال برق‌گرفتگی در این لامپ‌ها وجود دارد. برای جلوگیری از این مورد باید تمام فلز‌های استفاده شده در این چیپ‌ها عایق شوند تا از شوک الکتریکی جلوگیری به عمل آید.

از دیگر تفاوت چیپ DOB و COB باید به این نکته دقت داشت که اگر این چیپ‌ها در محیطی مرطوب باشند به طوریکه آب و گرد و غبار به داخل آن نفوذ کند باید منتظر اتصالی کردن این لامپ‌ها باشید. فیوز برق ساختمان در هنگام اتصالی قطع می‌شود اما در صورتی که چندبار این اتفاق بیوفتد لامپ به کلی می‌سوزد و هزینه تعویض را بر گردنتان می‌اندازد.

ولی چیپ های COB مقاومت بیشتری نسبت به گرد و غبار و رطوبت دارند.

در دنیای الکتریک اصطلاحی وجود دارد که به آن ضریب توان می‌گویند. ضریب توان میزان توان حقیقی درایو است. این ضریب عددی بین ۰ و ۱ دارد و هرچه ضریب ما به عدد ۱ نزدیک‌تر باشد طول عمر لامپ بیش‌تر می‌شود و تحمل بالاتری در برابر جریان وارد شده از خود نشان می‌دهد.

چیپ‌های DOB ضریبی حدود ۰.۵ دارند اما طبق استاندارد ملی ایران این ضریب باید ۰.۹ باشد. لامپ‌هایی که با چیپ DOB ساخته می‌شوند بالاتر از ۳۰ وات مصرف دارند و ضریب توان کم در این لامپ‌ها ممکن است در مصارف روزانه کمی مشکل‌ساز باشد.

عیب دیگری که قرارگیری درایو روی برد دارد این است که دمای لامپ را بسیار بالا می‌برد. سعی کنید لامپ‌ خود را دور از نور مستقیم خورشید و در محیطی با تهویه خوب نگهداری کنید.

چیپ COB چیست؟

چیپ‌های COB تکنولوژی جدیدی هستند که با نام Chip On Board شناخته می‌شوند. در این چیپ‌ها تلاش سازنده روی تخریب‌پذیری کمتر آن‌ها بوده است. تفاوت چیپ DOB و COB در همین است که بر خلاف نوع DOB، چیپ COB از چند چیپ LED در کنار هم استفاده شده و به صورت حرفه‌ای بسته‌بندی و فشرده شده است. اجتماع این مقدار لامپ LED کنار هم یک منبع قوی روشنایی را ایجاد می‌کند که پخش نور بسیار بالایی دارند.

چیپ‌های مورد نظر در لایه‌های سرامیکی یا گاهی فلزی تعبیه می‌شوند و اندازه کوچک آن‌ها حرارت متساعد شده را به حداقل می‌رساند. این چیپ‌ها چند پایه برای لحیم‌کاری دارند که توان و طول عمرشان را به شدت افزایش می‌دهد. جنس پایه‌های ذکر شده از مس یا آلومینیوم است که هردوی این مواد باید از مرغوب‌ترین جنس بازار تشکیل شده باشند. در غیر اینصورت انتقال جریان و گرما به درستی صورت نمی‌گیرد و لامپ ممکن است خیلی زود بسوزد.

مزیت چیپ COB و تفاوت چیپ DOB و COB

لامپ‌های LED با فناوری COB تحمل بیش‌تری در مقابل گرما دارند و در ابعاد مناسب‌تری تولید می‌شوند. همچنین این چیپ‌ها برخلاف نوع DOB با جثه کوچک نیز نور زیادی را پخش می‌کنند. سیستم‌های خنک‌کننده بهتری دارند و بسیار جمع و جور هستند. راندمان نوربالاتری نسبت به چیپ‌های DOB دارند و نور را بهتر از آن‌ها جلوه می‌دهند. برای روشن شدن نیاز به دو عدد کنتاکت برقی دارند و بخاطر اینکه از نقطه جوش پایینی بهره می‌برند کمتر می‌شکنند و لرزش کمتری دارند.

نورهایی که در بزرگراه‌های جدید می‌بینید اکثرا از چیپ‌های COB ساخته شده‌اند که دلیل استفاده از آن‌ها کم‌مصرفی و عمر طولانی این چیپ‌هاست. نورهای ساده در راهروها و زمین‌های بازی نیز از چیپ COB ساخته شده‌اند و این چیپ‌ها جایگزین بهتری در مقابل لامپ‌های فلوئورسنت می‌باشند. دیگر کاربردهای این لامپ‌ها فلاش گوشی‌هاست که با اینکه از نقطه کوچکی تابیده می‌شوند اما نور زیادی را به جلو می‌دهند.

بیشتر بخوانید: خرید و قیمت چیپ COB در مشهد

معایب لامپ COB

شاید یکی از بزرگترین عیوبی که استفاده از این لامپ‌ها را محدود می‌کند کمبود طیف رنگی آن‌ها باشد. دیگر لامپ‌های LED در انواع و اقسام رنگ‌ها تولید می‌شوند و تقریبا در هر محیطی می‌توانند کار کنند. اما COBها تنها در رنگ‌های زرد و یخی و مخلوط این دو در بازار وجود دارند که همین امر محبوبیت‌ آن‌ها را پایین آورده است.

با این حال با همین رنگ‌ها می‌توان در نور سقف استخر‌های سرپوشیده و فضاهای بزرگ استفاده کرد و بدون دغدغه از عمر کم این لامپ‌ها فضا را نورانی ساخت.

نتیجه

تفاوت چیپ DOB و COB شاید در نگاه اول خیلی ملموس نباشد اما با نگاهی موشکافانه می‌توانیم تفاوت‌هایی در بین این دو پیدا کنیم که انتخاب را برایمان تسهیل بخشند.

ضریب توان لامپ‌های DOB باید با توان برق شهری همسو شود که  این کار را با استفاده از درایوری که روی برد خودش نصب شده است انجام می‌دهد. فریم یا قاب دور این لامپ‌ها فلزی هستند و رسانایی این فلز باید هنگام باز کردن لامپ مورد توجه قرار بگیرد.

DOB به صورت تک‌پله و چندپله‌ای وجود دارد که نوع چندپله‌ای آن به نمودار سینوسی تشبیه می‌شود. این لامپ‌ها را نباید در محیط‌هایی که آب مستقیم به آن‌ها می‌خورد قرار دهیم و باید مواظب ورود گرد و غبار به داخل حباب باشیم. در COB ها نیز برد لحیم قرار دارد که باید از مس و آلومینیوم مرغوب ساخته شود. این چیپ‌ها نور بیش‌تری دارند و مناسب محیط‌ها یا سالن‌های بزرگ هستند.

منابع: wellpcb

قطعات الکترونیکی الکتروهایپر

سوالات متداول

•  آیا ال ای دی DOB همان چیپ DOB است؟

بله، چیپ DOB نمونه ای از لامپ های ال ای دی هستند که بعنوان لامپ DOB نیز شناخته می‌شوند.

• تفاوت پاور led و cob در چیست؟

پاور ال ای دی همان دیود نوری است با پخش نور گسترده. مهم ترین تفاوت آنها در شدت و پخش نور آنهاست که شدت نور در cob بیشتر از پاور ال ای دی است اما پخش نور در آن کمتر.